Σικελιανός - Πάλμερ, περί Δελφικών Εορτών


Από τη μία ο  Άγγελος Σικελιανός, ο ποιητής που αναστήλωσε την Δελφική Ιδέα, με τον λευκαδίτικο αέρα και τη την ιδιαίτερη προσωπικότητα και από την άλλη η Εύα Πάλμερ η ελληνοαμερικανίδα, με την αρχαιοελληνική αμφίεση και τις εξέχουσες πνευματικές συναναστροφές, αποτέλεσαν ένα ζεύγος ελπιδοφόρο, ονειροφόρο. 

Το 1906 γνώρισε ο ποιητής την γυναίκα που επηρέασε την ζωή του και το έργο του, την γυναίκα που ήταν αρωγός στην προσπάθειά του περί αναστήλωσης των Δελφικών Εορτών. Η Πάλμερ στήριξε τον Σικελιανό οικονομικά, ψυχολογικά και πνευματικά κι έτσι το, εκ πρώτης ουτοπικό, όνειρο του ποιητή, έφτασε να πάρει σάρκα και οστά.

Ο αρχαιοελληνικός τρόπος ζωής ήταν αυτός που τους ένωσε κι έσπειρε τον μονάκριβο καρπό της αγάπης τους, τον γιο τους. Με τον "Αλαφροΐσκιωτο" να έχει ήδη εκδοθεί, βάζουν πλώρη για την εκπλήρωση του επόμενού τους στόχου.

Η Εύα Πάλμερ δεν ήταν απλώς μια γυναίκα στεκούμενη στην σκιά του άνδρα της. Είχε αναπτύξει κι εκείνη τον δικό της κύκλο στην Ελλάδα και ακολουθούσε τις δικές τις εξέχουσες δραστηριότητες. Ασχολήθηκε με τον αργαλειό, υφαίνοντας τα δικά της ρούχα κι επίσης με την μουσική. Ήταν η πρώτη γυναίκα που δίδαξε εκκλησιαστική μουσική στην πρώτη τάξη του Ωδείου το 1919. Διάβαζε φιλοσοφία, ιστορία, ιστορία της τέχνης, ήταν μία γυναίκα που μπορούσε να σταθεί επάξια στο πλευρό του μεγάλου - και εθνικού κατ' εμέ- ποιητή.

Είκοσι χρόνια μετά, το μεγάλο όνειρό τους γινόταν απτό. Μία περίοδος με τόσα θετικά στη ζωή και την ψυχολογία τους και κατά συνέπεια και αρκετές αρνητικές επιπτώσεις όσον αφορά τα οικονομικά και τα οικογενειακά τους θέματα. Το 1927 ο «Προμηθέας Δεσμώτης»  του Αισχύλου είναι η πρώτη παράσταση που πραγματοποιείται στα πλαίσια των νεόμορφων Δελφικών Εορτών.

Σκοπός του ποιητή ήταν η αναβίωση του ελληνικού πνεύματος κι ένα μέσω για την επίτευξη αυτή του στόχου του ήταν οι Δελφικές Εορτές. Δεν είχε ως στόχο να γυρίσει την Ελλάδα αιώνες πίσω. Επιθυμούσε να δημιουργήσει μια νέα παράδοση με βάση την αρχαία, να δώσει νέα μορφή στον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας, να τον προσαρμόσει στο σήμερα. Απώτερος στόχος του η ένωση όλων των λαών, η ύπαρξη μια πνευματικής οικουμενικότητας και η εξάλειψη κάθε είδους προκατάληψης, ρατσισμού και ανισότητας. 

Την ιδέα του Σικελιανού στήριξε με όλο της το είναι η Πάλμερ. Είχε αναλάβει την σκηνοθεσία, τις χορογραφίες, τα κοστούμια, την μουσική, τα γραφειοκρατικά, την χρηματική χορήγηση και ολόκληρη την οργάνωση μόνη της, χωρίς βοήθεια από χορηγούς ή το κράτος.

Οι Δελφικές Εορτές δεν βρήκαν την ανταπόκριση που ο ποιητής και η σύζυγος του περίμεναν. Ο ποιητής έριξε την ευθύνη στην Πάλμερ, κι εκείνη όντας χρεοκοπημένη ανέκοψε την προσπάθεια και αναχώρησε για την Αμερική για την πνευματική της αποσυμφόρηση και την οικονομική της ανάκαμψη.

Αν και ο ποιητής παντρεύτηκε νέα γυναίκα, η Πάλμερ στήριζε τον Σικελιανό και από την Αμερική. Έψαχνε εκ νέου χρηματοδότες για να αναστηλώσει ο Σικελιανός εκ νέου τις Δελφικές Εορτές. Καθώς επίσης στήριζε της υποψηφιότητα του ποιητή για τα βραβεία Νόμπελ, μέσω των κύκλων όπου συναναστρεφόταν.

Η Πάλμερ αγάπησε στον Σικελιανό το υψηλό πνεύμα του και τον οξύ χαρακτήρα του παράφορα. Είχε δοθεί ψυχή τε και σώματι στις ιδέες του.

Είκοσι χρόνια μετά, γύρω στο 1950 και ένα χρόνο πριν τον θάνατο του εθνικού ποιητή, του δίνεται πλέον η επιχορήγηση από το κράτος για την αναστήλωση των εορτών.

Κλείνουμε με ένα αγαπημένο ποίημα του ποιητή, 

2 Ιουλίου 1939, Αθήνα

«Είσαι Δική μου, είμαι Δικός Σου! Αυτό μονάχα με γεμίζει, αυτό μονάχα με στυλώνει, αυτό μονάχα με κρατάει στη γη!

Οι ρίζες του είναι μας είναι μπλεγμένες κάτου από το χώμα κι ολοένα μπλέχονται και σμίγουνε κι αναζητιώνται και τυλίγονται και πιάνονται κι ένας χυμός μονάχα ανηφορίζει βουίζοντας στις φλέβες μας κι ένας καημός ανοίγει αδιάκοπα σ' αυτό το χωρισμό την αγκαλιά μας!

Α, πώς δουλεύει μέρα – νύχτα μέσα μου, στο σώμα μου όλο, από τα νύχια στην κορφή, αυτή η αδιάκοπη αναζήτηση του νου μου για το νου Σου, των ματιών μου για τα μάτια Σου, της πνοής μου για την πνοή Σου, των ριζών μου για τις ρίζες Σου.

Ούτε δευτερόλεπτο δεν σταματά η αδιάκοπη, η ακοίμητη αίσθησή της. Και μήτ' έχω μέσα μου άλλη αίσθηση ζωής! Να Σε ζητώ μ' όλες τις ίνες μου όλες τις στιγμές, να κολυμπάω αντίστροφα στο ρέμα της απόστασης για να Σε 'γγίξω.

Αυτή είναι τώρα η φοβερή, η ακοίμητη, η απόλυτη ζωή μου. Και θα τη ζήσω, όσο που ρίζες, κλώνοι και κορμός θα γίνουν αιώνια Ενα κι η πνοή του Σύμπαντος στα φρένα μας μια μόνη Μουσική…»


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου